Khi lái xe trên cao tốc, việc giữ đều chân ga trong thời gian dài có thể khá mỏi. Đó là lý do “Ga tự động” (Cruise Control) ra đời. Nhưng bạn có biết công nghệ này có tới hai phiên bản: một bản cơ bản và một bản “thông minh” có tên là Adaptive Cruise Control (ACC)?
Bài viết này sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi Adaptive Cruise Control là gì?, phân biệt rõ ràng với Cruise Control thường và cung cấp mọi thông tin bạn cần biết.
1. Adaptive Cruise Control (ACC) là gì?
Adaptive Cruise Control (ACC), hay còn được gọi là Ga tự động thích ứng, là một phiên bản nâng cao của Cruise Control.
- Cruise Control thường: Chỉ biết giữ một tốc độ cố định mà bạn cài đặt.
- Adaptive Cruise Control: Không chỉ giữ tốc độ, mà còn đủ thông minh để tự động điều chỉnh tốc độ (tăng ga hoặc phanh lại) để duy trì khoảng cách an toàn với phương tiện phía trước.
Bạn có thể nghe người ta gọi nó bằng nhiều cái tên khác nhau như hệ thống kiểm soát hành trình chủ động hay hệ thống kiểm soát hành trình bằng radar, nhưng tất cả đều chỉ chung về công nghệ thông minh này.
2. “Bộ não” của ACC hoạt động như thế nào?
Để làm được điều kỳ diệu trên, ACC cần một cấu trúc phức tạp nhưng hoạt động rất hài hòa. Hãy tưởng tượng nó bao gồm các bộ phận sau:
“Mắt thần” (Cảm biến khoảng cách):
- Đây là bộ phận quan trọng nhất, thường là một thiết bị radar gắn sau lưới tản nhiệt hoặc camera trên kính lái.
- Nó liên tục phát ra các sóng vô hình về phía trước để đo chính xác khoảng cách và tốc độ của xe phía trước, với tầm “nhìn” có thể lên tới 200 mét.
“Hệ thần kinh” (Kiến trúc mạng):
- ACC không hoạt động một mình. Nó kết nối và “nói chuyện” với các hệ thống quan trọng khác của xe như hệ thống điều khiển động cơ (để ra lệnh tăng/giảm ga) và hệ thống phanh/cân bằng điện tử (để ra lệnh phanh khi cần).
“Trí thông minh” (Hệ thống điều khiển):
- Đây là bộ xử lý trung tâm, có 3 “suy nghĩ” chính:
- Khi đường vắng: Nó hoạt động y hệt Cruise Control thường, duy trì tốc độ bạn muốn.
- Khi có xe phía trước: Nó sẽ khóa mục tiêu vào chiếc xe đó, tự động điều chỉnh tốc độ để bám theo và giữ khoảng cách an toàn mà bạn đã cài đặt.
- Khi vào cua: Hệ thống đủ thông minh để xử lý tình huống khi tạm thời mất “tầm nhìn” với xe phía trước ở các khúc cua gắt, đảm bảo xe không tăng tốc đột ngột.
Nguyên lý hoạt động chung: Khi được kích hoạt, “mắt thần” sẽ giám sát phía trước. Dựa trên dữ liệu thu về, “trí thông minh” sẽ ra lệnh cho “hệ thần kinh” điều khiển ga và phanh để xe luôn giữ đúng tốc độ và khoảng cách an toàn. Trong trường hợp nguy hiểm, hệ thống còn có thể hiển thị cảnh báo “Brake Now!” (Phanh ngay!) hoặc phát âm thanh để nhắc nhở bạn.
3. So sánh Cruise Control (CC) và Adaptive Cruise Control (ACC)
Đây là điểm khác biệt cốt lõi giúp bạn thấy rõ giá trị của ACC.
4. Ưu và nhược điểm của ACC
Ưu điểm:
- Tăng cường an toàn: Chủ động duy trì khoảng cách an toàn, giảm thiểu rủi ro va chạm do mất tập trung.
- Giảm căng thẳng: Giúp người lái “nhàn” hơn rất nhiều trên cao tốc, không còn phải lo lắng về việc giữ ga hay phanh liên tục.
- Tăng sự tập trung: Vì bớt đi gánh nặng điều khiển ga/phanh, bạn có thể tập trung tốt hơn vào việc quan sát xung quanh.
Nhược điểm:
- Không phải là hệ thống tự lái: Bạn vẫn là người chịu trách nhiệm chính. Luôn phải tập trung quan sát và sẵn sàng can thiệp.
- Bị ảnh hưởng bởi thời tiết: Trong điều kiện thời tiết rất xấu (mưa bão, sương mù dày đặc) hoặc khi đi qua đường hầm, cảm biến có thể hoạt động kém chính xác.
Adaptive Cruise Control là một tính năng cốt lõi và là một ví dụ điển hình cho sức mạnh của bộ công nghệ an toàn ADAS. Để có cái nhìn toàn cảnh về tất cả các hệ thống hỗ trợ lái xe hiện đại, mời bạn đọc thêm bài viết tổng hợp của chúng tôi.
>> Đọc thêm: Tất tần tật về hệ thống ADAS là gì?
5. Hướng dẫn sử dụng ACC từng bước
Các nút bấm có thể khác nhau đôi chút giữa các hãng xe, nhưng quy trình chung thường bao gồm:
Bước 1: “Đánh thức” hệ thống:
- Nhấn nút bật/tắt ACC trên vô lăng (thường có biểu tượng đồng hồ tốc độ và chiếc xe). Bảng điều khiển sẽ hiển thị biểu tượng cho biết hệ thống đã sẵn sàng.
Bước 2: “Ra lệnh” tốc độ:
- Đạp ga cho xe chạy đến tốc độ bạn mong muốn (ví dụ: 90 km/h).
- Nhấn nút “SET”. Lúc này, xe sẽ ghi nhớ tốc độ 90 km/h và bạn có thể bỏ chân ra khỏi bàn đạp ga.
Bước 3: Tùy chỉnh:
- Điều chỉnh tốc độ: Dùng nút “+” để tăng và “-“ để giảm tốc độ đã cài.
- Điều chỉnh khoảng cách: Tìm nút có biểu tượng các vạch khoảng cách, nhấn để thay đổi khoảng cách mong muốn với xe phía trước (thường có 3-4 mức: gần, trung bình, xa).
- Để tạm dừng: Chỉ cần đạp nhẹ chân phanh.
- Để kích hoạt lại: Nhấn nút “RES” (Resume), xe sẽ tự động tăng tốc trở lại tốc độ bạn đã cài trước đó.
- Để tắt hoàn toàn: Nhấn lại nút bật/tắt ACC ở Bước 1.
6. Có nên trang bị hệ thống Adaptive Cruise Control?
Chắc chắn là có, nếu bạn:
- Thường xuyên di chuyển trên đường cao tốc.
- Là người yêu thích công nghệ và muốn có một trải nghiệm lái xe thoải mái, an toàn và hiện đại.
Đúng là các mẫu xe có ACC thường có giá cao hơn, nhưng với những lợi ích to lớn về sự tiện nghi và an toàn mà nó mang lại, đây là một tính năng cực kỳ đáng giá. Hiện nay, ACC đã trở nên rất phổ biến trên nhiều dòng xe từ sedan, SUV cho đến bán tải.
Hy vọng bài viết chi tiết này đã giúp bạn hiểu đầy đủ và rõ ràng về Adaptive Cruise Control!